Het is herfst, de laatste tomaatjes rijpen, de 10 appels geplukt. Hier en daar is nog een framboos en een goudsbloem te vinden. De duizendknoop (pessicaria amplexicaulis taurus) en dahlia’s (bishops children) staan er nog mooi rood/oranje bij en ook de vlinderstruik staat nog in bloei met prachtig warm gele pluimen. Van de week nog een magnifieke dagpauwoog vlinder op gezien.
 
Langzaamaan ben ik mij aan het voorbereiden op het winterklaar maken van de tuin, maar dat is veel minder werk dan jaren geleden toen ik net met tuinieren begon. Waar ik anders de bladeren allemaal opveegde laat ik nu een deel onder de struiken liggen, voor voeding en schuilplekken voor insecten en als huisje voor de egel. Ook laat ik alle oude takken aan mijn struiken zitten, deze ga ik pas in het voorjaar snoeien, zodat ook hier insecten in kunnen overwinteren.

Eindconclusie 02 oktober: De kool groeit goed, maar moet wel beschermd worden tegen slakken en andere dieren, want veel dieren lijken er dol op, zowel de zaden als de bladeren.

Een korte foto impressie van hoe de tuin er bij staat. Ik ben vooral heel blij met mijn ananaskers, want het duurde heel lang voordat die op kwam en ik had niet verwacht dat die het dit seizoen nog zou doen. Verder hebben we heerlijke sla soorten, radijs, palmkool, paksoi, snijbiet, knoflook, aardbei en verschillende boontjes uit de tuin kunnen eten. En komen er nog wortels, courgettes, komkommer, pompoen, vleestomaat en gele cherry tomaat, ananaskers en appel aan.

Helaas deed de klimmende winde het niet op de tipi dit jaar, maar de wilde wingerd aan de schutting gaat hard. Ook een prachtig boomblauwtje (vlinder) gezien in de tuin.
Daarnaast heb ik het zeeuws knoopje (Astrantia major ' ruby wedding') verplaatst, die kreeg te weinig ruimte van de pimpernel en is nog niet gaan bloeien door te weinig zon. Tussen de pimpernel heb ik nu duizendblad geplaatst in de kleur zalmroze (Achillea millefolium ' Lachsschonheit), zodat hij mooi staat bij het bordeaux rood van de pimpernel en het licht oranje/geel van de vlinderstruik (Buddleja ×weyeriana 'Sungold')

Kortom volop genieten!

Eindconclusie 10 aug: Het gaat goed met de afrikaantjes, allemaal opgekomen en allemaal groeien ze goed, maar ook niet te hard dat ze de bak overnemen (ik heb eerder een afrikaantje soort gehad wat een hele struik werd) Die onder het courgetblad groeien iets minder hard, dus ze houden wel echt van zon.

Eindconclusie 16 juli: Alhoewel er maar 1 van de 4 peterselie zaadjes op kwam, zelfs na nog een keer zaaien is de ene die op gekomen is wel tot een mooie grote lekker smakende plant gegroeid. Experiment daarom geslaagd.

Finca vrij staat voor vrije grond. Hier heb ik een week mee mogen werken in een permacultuurtuin als wwoofer. En wat heb ik genoten! Het was een prachtige zonnige week en de natuur was voor mijn komst lekker zijn gang gegaan. Maar de balans mocht wel meer terug in de tuin, zodat veel verschillende soorten planten de kans krijgen om te groeien in plaats van enkel de woekeraars. 

​Een jaar geleden maakte ik foto's van hoe de tuin er toen uit zag. (links) Inmiddels heb ik al weer allerlei dingen veranderd en toegevoegd (rechts). Dus leek het mij leuk om te laten zien hoe de tuin er nu uit ziet. Er zijn bij de schuifpui tegels eruit, daar heb ik goudsbloem/korenbloem/incarnaatklaver gezaaid. En achter het bankje heb ik ook tegels weggehaald en vlinderstruiken, duizendknoop en koperknoopje gepland. Ik heb wat tegels toegevoegd bij het koperknoopje veld, om zo de strakke lijnen uit de tuin te halen. Mijn dochter heeft een eigen moestuinbak gekregen en ik heb een hele verzameling aan potten en bakken bij elkaar gezet met mediterrane kruiden, aardappelen, aardperen, maar ook weer goudsbloem, korenbloem, inkarnaatklaver en pimpernel en zeeuws knoopje.

Rond Pinksteren bezocht ik het voedselbos Zeewolde. Een mooie rustige plek, ondanks een weg in de buurt. Het initiatief is in 2016 gestart en in 2018 is het grootste deel van het bos aangeplant. Je ziet er vele kleine bomen staan en hier en daar popt de incarnaatklaver op die destijds op het hele perceel ingezaaid met blauwe lupine en witte klaver om stikstof te binden en als groenbemester te werken. Er wordt er goed gebruik gemaakt van mulchen als methode: overal vond je oud blad tussen de boompjes om zo het vocht in de bodem langer vast te houden.

Het bos heeft een mooie opbouw met bospoel, fijne wandelpaden, een mooie afwisseling van vormen van een zomerpluk cirkel tot een fruitwijzer en een comfortabele plek met boomstammen om samen te komen. Het voelt prettig aan om er door te lopen en planten te ontdekken. Ook zagen we een wildcamera, ik ben benieuwd wat er allemaal 's nacht in dit voedselbos aan dieren rondspookt. 

Hier vind je meer informatie over voedselbos Zeewolde. Op de facebook pagina krijg je ook vaak leuke updates. En hieronder een impressie van mijn bezoek.

Het is een drukte met dieren in onze tuin. Vele lieveheersbeestjes, bijen, hier en daar een vlinder en vooral veel slakken. Maar onlangs hadden we toch wel een bijzonder beestje overdag op bezoek.

Het beestje liep over onze tegels op klaarlichte dag in de hete zon, probeerde onder ons peuterbadje te duiken en was hevig aan het piepen. Ik heb hem gevangen in een emmer. Eerst wist ik zo gauw niet wat het beste was om er mee te doen. Het diertje zal vast zijn moeder nodig hebben, maar waar....en dan uitzetten bij een natuurtuin een stuk verderop is ook niet handig. Daarom heb ik hem achterin in de schaduw onder de struiken terug gezet in de hoop dat het zijn familie snel weer zal vinden. 

Ik merkte sinds twee weken dat er slakken in mijn moestuinbakken kwamen. Terwijl ik slakkenschrikdraad heb geïnstalleerd. Wat bleek, het koperknoopje (Leptinella Squalida) groeide zo hard tegen de bak aan dat de slakken het als een brug gebruikte over het schrikdraad heen.
Dus vervolgens een stuk koperknoop weggestoken (aan de buurvrouw gegeven) en daar boomschorssnippers neergelegd. Zo groeit de koperknoop niet meer hoog en kan de slag niet meer voorbij het schrikdraad.

Afgelopen week ben ik bij het voedselbos in Haarzuilens geweest. Onderdeel van het Natuurmonumenten-gebied Landgoed Haarzuilens. Wat een prachtig stukje rust en natuur. Er waren zoveel verschillende soorten te zien (er staan wel meer dan 150 soorten eetbare planten) en het is mooi aangelegd met slingerpaadjes, een pondje en een picknickbank. Neem eens een kijkje:
http://www.lekkerlandgoed.nl/

Juli 2021 ben ik weer bij het bos geweest, wat stond er al veel te bloeien en groeien: rode en gele frambozen, braam, mispel, hazelnoot, artisjok en een soort die ik niet herken met rode bes, misschien een kers zoals prunus tomentosa thunb.

Even een korte update van mijn moestuinbakken, want is het niet een plaatje?

Op dit moment staat erin:

• Bietjes​
• wintersla
• winter postelein
• Rucola
• bieslook
• knoflook
• wortel
• meiraapjes
• paksoi
• afrikaantje
• radijs
• sugarsnaps
• spinazie
• peterselie
• lente ui
• Pluksla
• palmkool
• snijbiet
• stengelsla
• winter erwt

In voorbereiding zijn:

• Gele cherry tomaat​
• Rode vleestomaat
• Peper padron
• klim pompoen
• klim courget
• snack komkommer

Ik werk volgens het makkelijke moestuin principe. Belangrijk hierbij zijn de aardemix van de Makkelijke Moestuin en het bijvullen met de voeding. Ook het hanteren van vakken en aantal zaadjes per vak is van belang.

Nu de rentes zo laag staan ben ik op zoek gegaan naar andere manieren om mijn geld voor mij te laten werken. Maar wel een die past bij mijn duurzame en groene ambities.
Ik kwam een geschikte belegging tegen via Corekees. Je investeert in bomen die noten maken en krijgt je eerste winst na 3 a 4 jaar en dat 20 jaar lang. Interesse? Onderaan het artikel staat ook een referral code om 1 boom gratis te krijgen.

Het zonnetje laat zich weer vaker zien. Smeer jij je ook in tijdens het werken in de tuin? Heb je er wel eens over nagedacht wat er allemaal in een zonnebrandcrème zit? En wat daarvan het effect is op het milieu?

​Na een allergietest bleek dat ik een andere zonnebrandcrème nodig had. Tijdens mijn zoektocht ben ik ook gelijk gaan letten op belangrijke aspecten voor het milieu (uv-filter, verspreiding door de lucht, insectenwerende stoffen). Onderaan deze pagina vind je een paar goede opties.

Dit jaar doe ik mee met het testen van zaden voor de makkelijke moestuin.
Een heel fijn concept van moestuinieren met de juiste aarde mix, in vakken van 30x30, met maximale opbrengst en weinig moeite.

De zaden die ik ga testen zijn:

• Vleestomaat
• Peper Padron (eigenlijk een pittige paprika) (test mislukt)
• Langwerpige rood-witte radijs (test geslaagd)
• Bladkool
• Platte peterselie (test geslaagd)
• Afrikaantje

Per soort vind je een aparte blogpost met de voortgang van de test.

Het gaat over de verbinding met de natuur, door het bezoek van dieren aan te moedigen, maar vooral over de sierwaarde van (inheemse) planten. je merkt dat Anne denkt vanuit het esthetisch oogpunt, hoe ziet mijn tuin er voor de mens mooi uit gedurende het jaar, maar zorgt het ook voor een prettige leefomgeving voor dieren. Meer dan wanneer een tuinder een moestuinachtergrond als basis heeft en waar je vaak dieren wilt weren om je oogst veilig te stellen.

Fijne uitleg over de bodem en de basistechnieken. En een groot pluspunt vind ik de duidelijke omschrijving van de planten inclusief plaatjes. De bloeitijd en standplaats wordt genoemd en er worden wat verschillend soorten als voorbeelden gegeven, maar toch miste ik wel de hoogte van iedere plant om een idee te geven wat de beste plaatsing is in de tuin. En een lijst achterin om bepaalde planten in het boek terug te zoeken miste ik ook.

Wel leest dit boek heel prettig, qua taalgebruik, indeling, plaatjes en soms grappige details. Wist je bijvoorbeeld dat een koe minder schadelijke scheten laat (met minder methaangas) wanneer ze voldoende zeewier eten?

Kortom een aanrader voor de siertuinierder die af en toe een eetbare plant wil.

Hieronder lees je welke fruitbomen goed in de schaduw groeien.

De Vlinderstichting heeft een praktische gratis handleiding uitgebracht om insecten meer voedsel, voortplant en schuil mogelijkheden te geven. Van balkon tot stadspark en van landbouwgrond tot natuurgebied: een uitgebreide handleiding vol ideeën, inspiratie en concrete handelingen om insecten te helpen. Klik op de knop hieronder om naar de downloadlink te gaan.​

Deze cursus legt uit wat Permacultuur is,
Welke 3 ecologische hoofdfactoren er zijn (zon, water, wind)
De verschillende lagen die planten vormen als basis van een ecosysteem
De functies van planten en de relatie met hun omgeving
Permacultuur als denkmechanisme voor je gehele leven (alles is een systeem van input en output)
En nog veel meer.

Mocht je net beginnen op het gebied van ecologisch tuineren is dit een goede starter.
Klik hier om naar de cursus te gaan. (vrij te downloaden als pdf vanaf permacultuurnederland.org)